Biopsja tarczycy jest przeprowadzana w pozycji leżącej, z głową odchyloną lekko do tyłu. Pacjent nie powinien w jej trakcie przełykać i rozmawiać. Przed przeprowadzeniem biopsji tarczycy lekarz informuje chorego o przebiegu badania i możliwych konsekwencjach, a także wyjaśnia wszelkie wątpliwości – pozwala to zredukować stres co najmniej 4 dni przed pobraniem wymazu cytologicznego nie należy stosować żadnych leków dopochwowych; od ostatniego badania ginekologicznego / USG przezpochwowego powinien upłynąć co najmniej 1 dzień; Na czym polega cytologia. Badanie cytologiczne to skuteczne, bezbolesne i bezpieczne badanie komórek z szyjki macicy. Cytologia szyjki macicy to niezbędne badanie diagnostyczne dla kobiet. Stanowi podstawową kontrolę profilaktyczną, która umożliwia wczesne wykrycie budzących zaniepokojenie zmian w macicy. Nie bez przyczyny określana jest jako jedno z najważniejszych odkryć medycznych dla kobiet. Poniżej przedstawimy najważniejsze informacje na temat badania cytologicznego szyjki macicy. Cytologia moczu jest badaniem prostym i całkowicie nieinwazyjnym, niezwykle pomocnym podczas diagnostyki chorób układu moczowego, a szczególnie pęcherza. Podstawą takiego badania jest odzyskiwanie komórek dróg moczowych. Ocena wykonywana jest z użyciem mikroskopu, podobnie jak w najbardziej popularnej cytologii ginekologicznej Przy pomocy endoskopu można też wykonać zabiegi oraz operacje wewnątrz organizmu, a także pobrać wycinek do badania histopatologicznego, cytologicznego lub innego (np. bakteriologicznego). Badanie endoskopowe posiada długą historię. Pierwsze wzmianki na temat stosowania tego sposobu diagnozowania pacjentów pochodzą z czasów Tłumaczenia w kontekście hasła "badania cytologicznego" z polskiego na angielski od Reverso Context: Jak się przygotować do badania cytologicznego? . Autorzy: Andrzej Lewiński, Magdalena Stasiak Badanie cytologiczne tarczycy polega na mikroskopowej ocenie materiału pobranego za pomocą BAC. Główny cel BAC to zakwalifikowanie nakłuwanej zmiany do grupy zmian złośliwych, podejrzanych lub niezłośliwych, a co za tym idzie – dokładniejsze określenie wskazań do leczenia operacyjnego. BAC służy także do opróżniania przestrzeni płynowych w tarczycy (zwykle chwilowego) oraz ułatwia formułowanie rozpoznania w przypadkach zapaleń tarczycy. Podejrzane węzły chłonne szyi również powinno się poddać badaniapoczątek strony Przed BAC wykonuje się badanie palpacyjne szyi i USG tarczycy, które umożliwia dokładne określenie miejsca nakłucia, a podczas badania pozwala monitorować tor igły w miąższu gruczołu tarczowego. Zwykle kilkakrotnie (minimum dwukrotnie) nakłuwa się różne obszary ogniska, z użyciem strzykawek o pojemności 2–10 ml, specjalnego aspiratora i igieł o średnicy zewnętrznej 0,4–0,6 mm. Uzyskany materiał rozprowadza się na szkiełkach podstawowych. Preparaty utrwala się w 96% alkoholu etylowym lub za pomocą utrwalaczy aerozolowych, a następnie barwi hematoksyliną i eozyną albo metodą Papanicolaou. W przypadku barwienia metodą Maya, Grünwalda i Giemsy rozmaz jest suszony. Preparaty muszą spełniać przyjęte kryteria diagnostyczności rozmazu, czyli zawierać określoną minimalną liczbę komórek pęcherzykowych tarczycy pozwalającą na miarodajną ocenę (minimum 5–6 grup po 10 dobrze zachowanych komórek pęcherzykowych). Podczas BAC tarczycy stosunkowo często (w porównaniu z biopsją innych narządów) uzyskuje się niemiarodajne rozmazy (~15% biopsji) i zaleca się powtórzenie badania. Zawsze jednak należy brać pod uwagę obraz kliniczny, w tym kliniczne i radiologiczne cechy strony 1) zmiana ogniskowa lub guzek pojedynczy lub w wolu guzkowym, jeśli nie jest ewidentną czystą torbielą (kryteria wyboru optymalnego miejsca BAC podano w rozdz. i rozdz. 2) rozlany obszar zawierający mikrozwapnienia 3) każda zmiana ogniskowa, nawet bardzo mała, jeśli stwierdzono przerzuty raka tarczycy (do węzłów chłonnych lub odległe) lub zwiększone stężenie kalcytoniny, bądź jeśli chory jest nosicielem mutacji RET 4) wole z wyraźną bolesnością podczas badania palpacyjnego lub o wyraźnie zwiększonej spoistości. Biopsji należy poddać także podejrzane węzły chłonne szyi. Inaczej niż u osób dorosłych, u dziecka z jawną lub subkliniczną nadczynnością tarczycy i z guzkiem scyntygraficznie gorącym nie można odstąpić od wykonania BAC, ponieważ ryzyko raka w tym guzku w tej grupie wiekowej jest zdecydowanie większe niż u dorosłych i sięga 30% (w porównaniu z <2% u dorosłego). Od BAC można odstąpić u dziecka tylko w przypadku torbieli prostej czy bardzo małej zmiany ogniskowej niepodejrzanej ultrasonograficznie. Wykonanie BAC jest też zalecane w przypadku każdego gorącego ogniska w tarczycy stwierdzonego w DO BADANIApoczątek strony Przed wykonaniem BAC tarczycy można u dziecka zastosować krem znieczulający zawierający lidokainę i prylokainę na skórę nad guzkiem pół godziny przed badaniem. U dzieci, które nie ukończyły 10. rż., często konieczne okazuje się wykonanie BAC w krótkotrwałym znieczuleniu ogólnym. Leczenie przeciwkrzepliwe u dzieci stosowane jest znacznie rzadziej niż u dorosłych, ale należy pamiętać, by dziecko przyjmujące takie leczenie przygotować do BAC. Przed planowaną BAC tarczycy należy odstawić heparynę drobnocząsteczkową na 8 h. BAC można wykonać u chorego leczonego acenokumarolem lub warfaryną, jeśli INR wynosi ≤3. Nie jest rekomendowane stosowanie u dzieci i młodzieży dabigatranu ani rywaroksabanu, jednakże w przypadku ich ewentualnego stosowania u starszej młodzieży leczenie trzeba przerwać odpowiednio 12 i 24 h przed strony Wynik badania cytologicznego powinien obejmować część opisową i wniosek diagnostyczny. Należy go interpretować łącznie z badaniem przedmiotowym i USG tarczycy. Część opisowa wyniku zawiera informacje o składzie komórkowym aspiratu i cechach komórek, a także o rodzaju zaaspirowanego materiału niekomórkowego. W wyniku powinno się także znaleźć jednoznaczne stwierdzenie, czy ilość materiału pozwala na jego wiarygodną ocenę cytologiczną. Ponieważ obraz cytologiczny nie zawsze upoważnia do sformułowania wniosku diagnostycznego, w części przypadków uzyskany wynik nie tyle pozwala na końcowe rozpoznanie, ile ułatwia rozpoznanie różnicowe lub wybór zaleceń diagnostyczno-terapeutycznych. Wynik badania cytologicznego tarczycy cytolog kwalifikuje do jednej z 6 kategorii rozpoznania (tab. Kategorie te, ustalone w 2008 r. przez National Cancer Institute (Bethesda, MD, USA), zostały przyjęte w polskich rekomendacjach dotyczących raka tarczycy (2010, 2016, 2018). Biopsję aspiracyjną cienkoigłową tarczycy wykonuje się, aby ustalić dalsze postępowanie. Należy jednak podkreślić, że uzyskanie wyniku BAC wskazującego na zmianę łagodną u dziecka jest mniej wiarygodne niż u dorosłego, a prawdopodobieństwo, że rozmaz o nieokreślonym charakterze pobrany z guzka okaże się rakiem, jest znacznie większe u dzieci niż u dorosłych. Jeśli istnieje kliniczne podejrzenie raka tarczycy, dziecko powinno być operowane, nawet w przypadku wyniku BAC wskazującego na zmianę łagodną. Obecnie najszerzej przyjętym i obowiązującym w Polsce systemem formułowania rozpoznań cytopatologicznych materiału z BAC tarczycy jest system Bethesda, opracowany przez ekspertów amerykańskiego National Cancer Institute (NCI). W systemie tym wyodrębniono następujące kategorie rozpoznań (tab. 1) kategoria I – biopsja niediagnostyczna (za mało lub brak materiału komórkowego, materiał nieadekwatny, błędy w technice przygotowania rozmazu do oceny, np. materiał z torbieli prostej, krew obwodowa, tylko masy koloidowe); 2) kategoria II – zmiana łagodna (wole guzkowe, zapalenia tarczycy, w tym przewlekłe, guzek hiperplastyczny w wolu, guzek koloidowy (jeśli jest wystarczająca liczba komórek), torbiel (jeśli jest wystarczająca liczba komórek); 3) kategoria III – zmiana pęcherzykowa bliżej nieokreślona, atypia o nieokreślonym znaczeniu lub zmiana pęcherzykowa o nieokreślonym znaczeniu; kategoria ta znajduje zastosowanie, jeśli nie jest możliwe uściślenie rozpoznania cytologicznego 4) kategoria IV – nowotwór pęcherzykowy lub podejrzenie nowotworu pęcherzykowego (≥25% zmian w tej kategorii nie jest rozrostem nowotworowym (guzki hiperplastyczne, zapalenie); kategoria nie znajduje zastosowania, jeżeli są widoczne cechy charakterystyczne dla jąder raka brodawkowatego); 5) kategoria V – podejrzenie złośliwości (rozpoznanie obejmuje podejrzenie raka brodawkowatego, raka rdzeniastego, chłoniaka, przerzutu do tarczycy, raka anaplastycznego/mięsaka naczyniowego ze względu na obecność martwych tkanek); 6) kategoria VI – nowotwór złośliwy (rozpoznanie obejmuje raka brodawkowatego, raka rdzeniastego, chłoniaka, przerzut do tarczycy, raka anaplastycznego/mięsaka naczyniowego). W tab. podano ryzyko raka tarczycy w poszczególnych kategoriach cytologicznych klasyfikacji TBSRTC u dorosłych w porównaniu z dziećmi. Wśród rozpoznań cytologicznych, zwłaszcza kategorii III i IV u dzieci częściej stwierdza się pooperacyjnie raka tarczycy niż u dorosłych, stąd w tych kategoriach cytologicznych należy rekomendować leczenie chirurgiczne (przynajmniej lobektomia wraz z cieśnią) zamiast powtórnej BAC. Wybór sposobu leczenia chirurgicznego i jego radykalności zależy od stwierdzanego ryzyka ultrasonograficznego oraz – jeśli to możliwe – od wyniku biopsji molekularnej, której przydatność w diagnostyce u dzieci została w ostatnich latach potwierdzona. U dzieci preferowane są testy molekularne włączające (rule-in), czyli oparte na panelach mutacyjnych. Badania nad pierwszym polskim klasyfikatorem molekularnym wchodzą obecnie w stadium walidacji. U dorosłych w przypadku kategorii cytologicznej III leczenie chirurgiczne nie jest bezwzględnie wymagane i czasami zmiany poddaje się dalszej obserwacji oraz powtórnemu badaniu cytologicznego. Także w przypadku małych zmian (<1 cm) sklasyfikowanych jako kategoria cytologiczna IV, u osób dorosłych dopuszczalna jest czasami strategia zachowawcza, a to jeśli zmiany nie wykazują istotnych cech ryzyka w badaniu USG. Algorytm postępowania w przypadku guzka tarczycy bądź zmiany ogniskowej stwierdzonej przypadkowo w badaniu obrazowym u dziecka przedstawiono na ryc. Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Cytologia krok po kroku Cytologia, czyli co? Dlaczego zaleca się badania przesiewowe szyjki macicy? Bezpłatne badania cytologiczne – jak to wygląda w praktyce? Co oznaczają wyniki badania przesiewowego raka szyjki myśli? Co to jest system Bethesda? Nie tylko cytologia NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA: Na raka szyjki macicy może zachorować każda kobieta. Rozwija się on bezobjawowo i początkowo nie powoduje dolegliwości, a wykryć go można w czasie rutynowego badania cytologicznego. Objawy sugerujące możliwość patologicznych zmian w szyjce macicy to najczęściej np. krwawienia z pochwy po stosunkach, krwawienia międzymiesiączkowe i upławy. Bóle w dole brzucha i okolicy lędźwiowej mogą wskazywać na rozsiew raka i stadium, w którym leczenie jest już trudne i dotkliwe dla chorych. Jeśli wciąż trudno ci się oswoić z tym badaniem, ten tekst jest właśnie dla ciebie. Cytologia krok po kroku W trakcie badania cytologicznego pobiera się komórki z szyjki macicy specjalną jednorazową szczoteczką z tworzywa sztucznego. Są one następnie oglądane pod mikroskopem, aby sprawdzić, czy nie mają wczesnych zmian, których zignorowanie i nieleczenie może doprowadzić do rozwoju raka. Bardzo mało prawdopodobnym jest, aby nowotwór szyjki macicy rozwinął się u kobiety, która regularnie wykonuje badanie cytologiczne. Jeśli bowiem wynik cytologii wykazuje jakieś nieprawidłowości, zostaje wdrożone leczenie, które zapobiega rozwojowi nowotworu. Zatem nieprawidłowy wynik badania nie oznacza, że już masz raka, ale że powinnaś otrzymać leczenie, które właśnie temu zapobiegnie. Cytologia, czyli co? Szyjka jest dolną częścią macicy łączącą ją z pochwą. Przed badaniem zostaniesz poproszona, aby rozebrać się od pasa w dół. Jeśli będziesz miała na sobie luźną spódnicę, możesz zdjąć tylko bieliznę. Badanie wykonuje się na fotelu ginekologicznym. Należy ugiąć kolana i rozsunąć je na boki. Lekarz lub pielęgniarka wprowadzi do pochwy instrument zwany wziernikiem. Wziernik bezboleśnie rozwiera kanał pochwy. Lekarz lub pielęgniarka wykorzystując cienką szczoteczkę pobierze komórki z powierzchni szyjki macicy. Umieszczone na specjalnym szkiełku zostaną odesłane do badania w laboratorium. Dlaczego zaleca się badania przesiewowe szyjki macicy? Rak szyjki macicy jest chorobą, której możemy zapobiec, ponieważ wczesne zmiany wskazujące na możliwość rozwoju tego nowotworu można wykryć. Dzięki cytologicznym badaniom przesiewowym liczba przypadków raka szyjki macicy spada, a więc mniej kobiet umiera z tego powodu. Śmiertelność wywołana tym nowotworem zmniejsza się w Polsce powoli, ale systematycznie. Obecny poziom umieralności Polek jest o 12 proc. niższy niż w latach 2009–2010. Przesiewowe badanie cytologiczne szyjki macicy nie jest testem na raka. Wykonuje się je w celu wykrycia wczesnych zmian chorobowych szyjki, które nieleczone mogą doprowadzić do nowotworu w przyszłości. U większości kobiet pobrane komórki nie mają niepokojących zmian. Według danych brytyjskiego NHS, około 6 na 100 badanych kobiet będzie miało wynik, który wymaga dalszych badań lub leczenia. Obecność nieprawidłowych komórek wskazuje na to, że rak może rozwinąć się w przyszłości. Leczenie zapobiegnie rozwojowi nowotworu. Bezpłatne badania cytologiczne – jak to wygląda w praktyce? Kto może korzystać z programu? Program profilaktyki raka szyjki macicy adresowany jest do kobiet w wieku 25–59 lat, które nie wykonały badania cytologicznego w ciągu ostatnich 3 lat. U kobiet obciążonych czynnikami ryzyka: zakażonych wirusem HIV, przyjmujących leki immunosupresyjne, zakażonych HPV – typem wysokiego ryzyka, badanie jest wykonywane co 12 miesięcy. Gdzie mogę zrobić badanie? Profilaktyczne badanie cytologiczne można wykonać w każdym gabinecie ginekologicznym, który udziela świadczeń w ramach umowy z NFZ. Do ginekologa nie jest wymagane skierowanie. Cytologia może stanowić jedyny cel wizyty w poradni. Badanie może być wykonane przez lekarza, jak również przez położną posiadającą odpowiedni certyfikat umiejętności w zakresie pobierania wymazów cytologicznych nadany przez Centralny Ośrodek Koordynujący Program Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy. Kobiety młodsze niż 25 lat i starsze niż 59 lat, mogą skorzystać z badania cytologicznego w ramach porady udzielonej przez lekarza specjalistę. Jak przygotować się do badania? Optymalnym okresem dla pobrania materiału cytologicznego jest termin pomiędzy 10 a 20 dniem cyklu. Na minimum dobę przed badaniem należy powstrzymać się od współżycia seksualnego. Przez kilka dni przed badaniem nie należy stosować leków dopochwowych ani przeprowadzać zabiegów leczniczych na pochwie i szyjce macicy. Cytologia może być wykonana co najmniej jeden dzień po badaniu ginekologicznym czy USG dopochwowym. Pobranie wymazu na badanie cytologiczne winno nastąpić min. 2 – 3 dni po zakończeniu krwawienia miesiączkowego. Badanie we wzierniku powinno wyprzedzać badanie przez pochwę nie – należy pobierać rozmazów bezpośrednio po badaniu ginekologicznym. Nie wykonuje się badania cytologicznego w czasie trwania czynnej infekcji dróg rodnych z towarzyszącymi jej upławami. Co oznaczają wyniki badania przesiewowego raka szyjki myśli? Wynik badania wykonanego w ramach programu profilaktycznego powinien być opisany w systemie Bethesda i powinnaś otrzymać go w ciągu piętnastu dni roboczych od daty wykonania badania. Jeżeli wynik badania cytologicznego jest nieprawidłowy, lekarz ginekolog–położnik stosuje odpowiednie leczenie lub kieruje pacjentkę na dalszą diagnostykę, którą jest badanie kolposkopowe, wykonywane w ramach programu. W przypadku konieczności zweryfikowania obrazu kolposkopowego, pobierane są celowane wycinki do badania histopatologicznego. Na tej podstawie podejmowane są decyzje dotyczące dalszego postępowania diagnostyczno–leczniczego: skierowanie do leczenia lub określenie terminu kolejnego badania cytologicznego. Co to jest system Bethesda? Wyniki badania cytologicznego ocenia się według zalecanego obecnie systemu klasyfikacji Bethesda. Pozwala on określić · czy pobrany materiał nadaje się do oceny i · czy obraz cytologiczny jest prawidłowy. Jest dokładnym opisem zmian zgodnym z obowiązującą terminologią. Klasyfikacja nieprawidłowości komórek nabłonkowych w systemie Bethesda: · ASC – atypowe komórki nabłonka płaskiego · ASC–US – komórki o nieokreślonym znaczeniu · LSIL – zmiany śródnabłonkowe małego stopnia · HSIL–ASC–H – zmiany śródnabłonkowe dużego stopnia · HPV – zakażenie ludzkim wirusem brodawczaka · CIN I – śródnabłonkowe neoplazja, czyli nowotworzeni komórek · CIN II – dysplazja średniego stopnia · CIN III – dysplazja dużego stopnia · rak płaskonabłonkowy Jeśli w opisie wyniku badania pojawi się : AGUS/ASCUS, oznacza to, że wynik jest nieprawidłowy. Świadczy o stanie zapalnym, ale w próbce nie stwierdzono komórek nowotworowych. Użyte skróty to nazwy komórek, trudnych do jednoznacznej klasyfikacji: nietypowe komórki AGUS (kanału szyjki macicy) lub ASCUS (części zewnętrznej szyjki macicy). Trzeba więc wyleczyć infekcję, a potem zrobić kolejną, kontrolną cytologię. Wynik LSIL informuje, że w próbce widoczne są pojedyncze komórki, z których mogą powstać nowotwory. Być może to także stan zapalny. Obraz cytologiczny HSIL mówi, że w rozmazie występują liczne komórki, z których mogą powstać nowotwory. Wraz z wynikiem cytologii podawana jest też informacja o tym, czy pobrana do analizy próbka nadaje się do oceny. Jeśli nie, badanie trzeba powtórzyć. Co dzieje się po otrzymaniu wyników? Jeśli wynik był prawidłowy, wraz w wynikiem otrzymasz: – w przypadku braku czynników ryzyka – zalecenie ponownego zgłoszenia się na badanie po trzech latach, – jeżeli istnieją uzasadnione wskazania medyczne (kobiety zakażone wirusem HIV, przyjmujące leki immunosupresyjne, zakażone HPV typem wysokiego ryzyka) – zalecenie wykonania wcześniejszego badania cytologicznego w ramach Programu (po dwunastu miesiącach). Jeżeli wynik był nieprawidłowy: – otrzymasz wynik wraz ze skierowaniem do placówki realizującej etap pogłębionej diagnostyki programu, – jeżeli nie zgłosisz się po odbiór wyniku w ciągu trzech miesięcy, zostaniesz wezwana do jego odbioru wraz ze skierowaniem do placówki realizującej etap pogłębionej diagnostyki programu. Co to jest etap pogłębionej diagnostyki? Etap pogłębionej diagnostyki obejmuje: · badanie kolposkopowe (przy użyciu kolposkopu – urządzenia optycznego), · pobranie celowanych wycinków do badania histopatologicznego (biopsja) – jeżeli po badaniu kolposkopowym zaistniała konieczność zweryfikowania badania, · badanie pod mikroskopem pobranego materiału– badanie histopatologicznie, · rozpoznanie na podstawie przeprowadzonych badań, · podjęcie decyzji co do dalszego postępowania (skierowanie do leczenia lub wyznaczenie terminu kolejnego badania cytologicznego). Kobiety, u których wykryto raka szyjki macicy lub inne schorzenie wymagające specjalistycznego leczenia, zostają skierowane – już poza programem – na dalsze badania diagnostyczne lub leczenie do placówki medycznej posiadającej kontrakt z NFZ na świadczenie usług dla danego rodzaju schorzeń. Co to jest wirus brodawczaka ludzkiego (HPV)? Dodatkowym badaniem jest sprawdzenie obecności wirusa HPV. W ponad 99 na 100 przypadków rak szyjki macicy jest spowodowany przez HPV. Dlatego w niektórych krajach UE są finansowane szczepienia dziewczynek przeciwko HPV.. Czym jest kolposkopia? Kolposkopia jest bardziej szczegółowym badaniem szyjki macicy. Lekarz wprowadza wziernik i wykorzystując szkło powiększające ogląda dokładnie szyjkę. Smaruje ją specjalnym płynem, który uwidocznia nieprawidłowe komórki. W trakcie kolposkopii można wyciąć kawałek tkanki z szyjki macicy (biopsja) w celu dokonania dokładniejszej oceny komórek. Badanie trwa około 15 minut. Lekarz zleca kolposkopię, jeśli wynik cytologii był nieprawidłowy. Dlaczego badanie przesiewowe szyjki macicy ważne? Rak szyjki macicy nie jest rzadkością. Jest szóstym, co do częstości, nowotworem u kobiet w Polsce. W ostatnich latach liczba zachorowań spadła ze względu na badania przesiewowe szyjki macicy. Szacuje się jednak, że dopiero przy objęciu badaniami przesiewowymi 75% populacji można uzyskać 25% spadek umieralności. Jakie są główne czynniki ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy? • infekcje wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), • wiek (zachorowalność zwiększa się wraz z wiekiem, szczyt zachorowań przypada pomiędzy 45 a 55 r. ż.), • wczesne rozpoczęcie życia seksualnego, • duża liczba partnerów seksualnych, • duża liczba porodów, • niski status społeczny i ekonomiczny, • palenie papierosów, • stwierdzona wcześniej zmiana patologiczna w badaniu cytologicznym, • partnerzy seksualnie niemonogamiczni, z infekcją HPV (ryzyko zachorowania wzrasta 20-krotnie). Nie tylko cytologia Krajowy Rejestr Nowotworów przy Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, informuje, że dziś za najlepszą strategię w profilaktyce raka szyjki uważa się szczepienie młodych kobiet i kontynuowanie cytologicznych badań przesiewowych u zaszczepionych i nieszczepionych. Każda aktywna seksualnie kobieta przed rozpoczęciem szczepienia musi mieć wykonany wymaz cytologiczny. Należy w ten sposób wykluczyć istniejące zmiany lub raka szyjki macicy. Kto powinien się szczepić? Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, szczepienia populacyjne są rekomendowane u dziewcząt przed inicjacją seksualną. Korzyść ze szczepień mogą odnieść też kobiety zakażone wirusem HPV. Wykazano, że indukowany szczepionką poziom przeciwciał przeciw wirusowi HPV jest u nich bardzo wysoki. Badanie na obecność HPV przed szczepieniem nie jest rekomendowane. Ginekolog powinien wskazać kobiecie zagrożenia związane z wcześniejszą ekspozycją na HPV i potencjalnymi korzyściami, jakie może odnieść po zaszczepieniu. Wszystkie zaszczepione kobiety powinny regularnie robić badanie cytologiczne. Szczepionka zapobiega też chorobom wywoływanym przez wirusa HPV u mężczyzn. Amerykański Komitet Doradczy do spraw Szczepień (ACIP) zaleca obecnie rutynowe szczepienia wszystkich chłopców w wieku 11-12 lat. Zgodnie z aktualną wiedzą medyczną, szczepionki przeciwko HPV można bezpiecznie podawać jednocześnie z szeregiem innych szczepionek. Przeciwwskazaniami do szczepienia przeciwko zakażeniu HPV są: - znana reakcja alergiczna na drożdże, - ciężkie choroby układowe, - ciąża, - trombocytopenia i inne skazy krwotoczne, które mogą być przyczyną powstania krwiaka w miejscu wkłucia, -stany gorączkowe, - u osób z reakcjami uczuleniowymi na liczne antygeny (atopia) należy zachować szczególną ostrożność. Decyzję o dopuszczeniu pacjenta do szczepienia każdorazowo podejmuje lekarz. Kogo można zaszczepić? Warunkiem prawidłowego wykonania szczepienia jest przeprowadzenie u pacjenta prawidłowej kwalifikacji. Powinna ona być wykonane u dziewczynek i chłopców przez lekarzy pediatrów, a u nastolatek i kobiet przez lekarzy ginekologów i położników. Zasadniczą rolę w prawidłowej kwalifikacji odgrywa dobrze zebrany wywiad lekarski, który powinien dotyczyć przede wszystkim: - aktualnego stanu zdrowia, chorób ostrych (w tym gorączkowych) oraz przewlekłych, na które cierpi pacjent, - uczuleń na leki, pokarmy, składniki szczepionki, - objawów niepożądanych po wcześniej podawanych szczepionkach, - uzyskania odpowiedzi, czy pacjent choruje na padaczkę, - wyjaśnienia, czy pacjent choruje na choroby upośledzające funkcję układu odpornościowego, - sprawdzenia, czy pacjenta w ciągu minionych 3 miesięcy leczono kortyzonem, prednizonem lub innymi kortykosteroidami, cytostatykami lub poddawano radioterapii, - uzyskania informacji, czy kobieta kwalifikowana do szczepienia jest w ciąży lub karmi piersią. Jakie szczepionki przeciwko HPV są dostępne w Polsce? W Polsce dostępne są 3 szczepionki przeciwko wirusom HPV w postaci zastrzyków do podawania domięśniowego: - Cervarix przeciwko 2 rakotwórczym typom wirusa: HPV16 i HPV18 -Silgard przeciwko 4 typom wirusa, w tym dwóm rakotwórczym typom HPV16 i HPV18 i dwóm typom HPV6 i HPV11 odpowiedzialnym za brodawki płciowe (kłykciny kończyste) - Gardasil 9 - przeciwko 7 rakotwórczym typom HPV (HPV16, 18, 31, 33, 45, 52 i 58) oraz dwóm typom HPV6 i HPV11 odpowiedzialnym za brodawki płciowe (kłykciny kończyste). Wszystkie wymienione szczepionki wymagają podania 3 dawek. NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA: Jak skuteczne jest badanie przesiewowe szyjki macicy? Szacuje się, że dzięki badaniom przesiewowym szyjki macicy można wykryć i zapobiec trzem czwartym wszystkich przypadków raka szyjki macicy. Nigdy nie uprawiałam seksu. Czy powinnam robić cytologię? Badanie jest zalecana wszystkim kobietom, nawet jeśli nigdy nie uprawiały seksu. Jednak ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy w takim wypadku jest bardzo niskie, dlatego, że główną przyczyną tego nowotworu jest infekcja wywołana przez wirus HPV, którym zarażamy się podczas kontaktów płciowych. Istnieją jednak inne, rzadsze typy raka szyjki macicy, niewywołane przez HPV. Dlatego kobiety, które nie uprawiały seksu są również zagrożone. Jestem lesbijką. Czy muszę robić cytologię? Tak. Jeżeli jesteś lesbijką, powinnaś wykonać też badania. Istnieje bowiem ryzyko rozwoju raka szyjki macicy niewywołanego wirusem HPV. Poza tym HPV może przenosić się również między partnerkami. Ponadto niektóre lesbijki mogły mieć kontakt seksualny z mężczyzną w przeszłości. Mam nieregularne krwawienia, czy muszę mieć cytologię wykonaną od razu? Nie. Przesiewowa cytologia szyjki macicy jest rutynowym badaniem przeprowadzonym wśród kobiet bez żadnych objawów. Jej celem jest ocena komórek szyjki macicy, które mogą w przyszłości wywołać raka. Czy szczepienia przeciwko HPV są płatne? Szczepienia przeciwko HPV są płatne. Niektóre samorządy lokalne w Polsce finansują szczepienia dla dzieci z wybranych roczników. cytologia rak szyjki macicy badania profilaktyczne ginekolog Jak uniknąć raka szyjki macicy? Lekarz: jest skuteczniejsze badanie niż cytologia Polki wierzą, że regularne wykonywanie cytologii pozwoli uchronić je przed rakiem szyjki macicy. Tymczasem czułość badania wynosi niewiele ponad 60 proc. -... Robert Siemiński Jak przygotować się do badań profilaktycznych? USG jamy brzusznej należy robić na czczo, a w dniu, gdy wybieramy się na mammografię nie należy stosować balsamu w okolicach górnej połowy ciała. Przeczytaj, jak... Agnieszka Pochrzęst-Motyczyńska To badanie może uratować życie. Co, jeśli nie mamy jak go wykonać? Cytologia jest ginekologicznym badaniem, które każda kobieta powinna wykonywać profilaktycznie przynajmniej raz w roku. Dzięki temu możliwe jest wczesne wykrycie... Redakacja Medonet Wszystko, co musisz wiedzieć o cytologii To badanie pozwala wcześnie wykryć raka szyjki macicy. Za pomocą tego badania sprawdza się także, czy kobieta ma nadżerkę i czy cierpi z powodu HPV. Każda kobieta... Onet100 | Onet. Proste badanie, które może uchronić cię przed rakiem. Praktycznie bezbolesne i trwa kilka minut Rak szyjki macicy jest jednym z nielicznych nowotworów, które można wykryć na etapie przedinwazyjnym. Dzięki takiej wczesnej diagnozie, a możliwość tę daje... Justyna Wojteczek | Redakcja Medonet Tylko co trzecia Polka wykonuje cytologie systematycznie Największy odsetek pań wykonujących badanie systematycznie to kobiety przed ciążą lub w ciąży. Często kobiety wykonują wtedy to badanie po raz pierwszy w życiu... | Redakcja Medonet Cytologia Cytologia umożliwia zdiagnozowanie stanów, które mogą prowadzić do nowotworu. Ich wykrycie pozwala je zlikwidować i wyleczyć. Jak czytać wynik tego badania? Halina Pilonis Jak powinna być wykonana cytologia? Cytologia to stosowana w ginekologii technika diagnostyczna, pozwalająca na wczesne wykrycie zmian w obrębie szyjki macicy. Metoda polega na pobraniu rozmazów i... Nieprawidłowo wykonana cytologia Miałam konizację szyjki macicy, po tym jak w zeszłym roku przypadkowo podczas operacji mięśniaka, wykryto u mnie raka szyjki macicy. Od wielu lat regularnie... Prof dr hab. n. med. Jerzy Stelmachów Niepokojący wynik cytologii? Mam 34 lata. Miałam wykonaną cytologię. W wyniku przeczytałam, że wykryto CIN1 i cytologia odpowiada grupie III. Ostatnie badanie miałam nieco ponad rok temu. Prof dr hab. n. med. Jerzy Stelmachów Fot. M_a_y_a / Getty Images Badanie ginekologiczne, wykonywane rutynowo, nie jest bolesne. Może jednak wywołać dyskomfort, szczególnie u kobiet niewspółpracujących. Bardzo ważna jest pierwsza wizyta ginekologiczna. Dziewicę lekarz może zbadać przez odbyt zamiast przez pochwę. Badanie ginekologiczne najczęściej kojarzone jest jedynie z badaniem przez pochwę. Tymczasem w skład badania ginekologicznego wchodzą nie tylko wziernikowanie i badanie dwuręczne, ale również badanie piersi. Podstawę badania stanowi zapewnienie kobiecie intymności. Lekarz powinien wykazać się ogromną empatią, a ze względu na wrażliwość badanych miejsc, również delikatnością i umiejętnością. U niektórych kobiet badanie ginekologiczne wywołuje stres, a niekiedy staje się wręcz przeżyciem traumatycznym. Badanie u ginekologa – przebieg Pierwszym punktem badania ginekologicznego jest wywiad z pacjentką. Po stronie lekarza leży odpowiedzialność za stworzenie odpowiednich warunków do zebrania wywiadu. Jednak również pacjentka musi postarać się otworzyć przed lekarzem, wyzbyć się w miarę możliwości skrępowania i udzielić wszystkich koniecznych informacji. Zasadnicze badanie ginekologiczne nie zawsze jest elementem wizyty u ginekologa. Z drugiej jednak strony badanie to powinno zostać wykonane raz do roku jako badanie przesiewowe. Można dzięki niemu wykryć zmiany niedające ewidentnych objawów. W niektórych gabinetach ginekologicznych są dostępne jednorazowe okrycia, choć można również do badania przystąpić np. w dłuższej bluzce. Jak często chodzisz do ginekologa? Dla kobiet bardzo krępujący jest moment, kiedy muszą za parawanem rozebrać się od pasa w dół, a potem przejść na fotel ginekologiczny. Jeśli więc kobieta ma dłuższą bluzkę, którą zakryje brak bielizny, może to zmniejszyć jej skrępowanie. Następnie lekarz przystępuje do właściwego badania ginekologicznego. Obejmuje ono wziernikowanie pochwy, badanie dwuręczne, wtedy też w określonych sytuacjach lekarz może wykonać USG przezpochwowe czy też badanie ginekologiczne przez odbyt. Końcowym etapem jest badanie piersi. Bardzo ważne jest regularne samobadanie piersi w domu. Zobacz, co musisz o nim wiedzieć: Zobacz film: Samobadanie piersi. Źródło: Dzień Dobry TVN Na czym polega badanie ginekologiczne wziernikiem? Ginekolog może zastosować w badaniu ginekologicznym wziernik plastikowy bądź metalowy. Powinien uważać, by nie był on zbyt zimny. Badając dziewicę, lekarz często nie używa wziernika. Przed wprowadzeniem wziernika lekarz ogląda srom i rozchyla wargi sromowe. Narzędzie jest wsuwane przez pochwę i delikatnie rozchylane są jego łyżki, by uwidocznić ściany pochwy. Lekarz może pobrać materiał do badania cytologicznego. Badanie nie jest bolesne, może jednak wywołać dyskomfort, szczególnie jeśli jest to dla kobiety pierwsze badanie ginekologiczne. To właśnie po pobraniu materiału na badanie cytologiczne może wystąpić niewielkie, krótkotrwałe krwawienie. Zaleca się, by badanie ginekologiczne nie było wykonywane podczas okresu, jeśli nie ma ku temu wskazań, tzn. jeśli występujące dolegliwości podczas miesiączki nie wymagają konsultacji ginekologicznej. Dwuręczne badanie ginekologiczne Najbardziej preferowaną pozycją, w jakiej powinna znajdować się pacjentka podczas badania ginekologicznego, jest pozycja na wznak. Bardzo istotne jest na tym etapie zapewnienie badanej kobiecie na tyle intymności, by skrępowanie nie powodowało nadmiernego napięcia powłok brzusznych, co uniemożliwia wykonanie badania. Jedna ręka lekarza jest określana jako wewnętrzna – palce jej ręki wprowadzone są do pochwy. Drugą ręka, zewnętrzną, ginekolog bada przez powłoki brzuszne narządy rodne kobiety. Ręka wewnętrzna wywiera ucisk na szyjkę macicy, co ułatwia badanie ręce zewnętrznej. Poza macicą lekarz stara się wyczuć przydatki, czyli jajniki. Badanie ginekologiczne przez odbytnicę Badanie przez odbyt jest przede wszystkim kojarzone z urologią czy chirurgią. Jednak jest wykorzystywane również przez lekarzy ginekologów. Jest to badanie przede wszystkim służące diagnostyce dolegliwości w postaci krwi w stolcu czy zmian jego konsystencji. W ginekologii ma ono zastosowanie u kobiet, które nie rozpoczęły współżycia. Choć są pacjentki, które nie wyrażają zgody na tę formę badania. Badanie wykonuje się najczęściej w pozycji na lewym boku. Pierwsze badanie ginekologiczne Pierwsze badanie ginekologiczne jest bardzo ważne. Ze względu na intymność, jakiej wymaga, może zaważyć na tym, czy pacjentka będzie regularnie uczęszczać do lekarza, czy zrazi się na tyle, że zaniedba diagnostykę. U kobiet, które nie współżyły, a nie zgłaszają żadnych dolegliwości, nie ma potrzeby badania wziernikiem czy badania dwuręcznego. Pierwsze badanie ginekologiczne może ograniczyć się wyłącznie do wywiadu ginekologicznego, ewentualnie przybliżenia tematyki antykoncepcji czy prewencji zakażeń HPV i innych chorób przenoszonych drogą płciową. Pierwsze badanie cytologiczne wykonuje się dopiero pomiędzy 20. a 25. rokiem życia. Badanie ginekologiczne w ciąży Opieka prenatalna, czyli nad kobietą ciężarną, to bardzo ważny problem ginekologiczny. Istotne jest regularne wykonywanie badań laboratoryjnych, badania ultrasonograficznego (USG) i ginekologicznego. W badaniu ginekologicznym kobiety w ciąży ważne jest sprawdzenie rozwoju i wzrostu płodu, akcji serca, wydolności szyjki macicy i wielu innych elementów mogących naprowadzić na szybkie rozpoznanie jakiejkolwiek patologii. Powinno być wykonywane przynajmniej raz w ciągu każdego trymestru w ciąży, a najbardziej optymalna częstotliwość wizyt to co 3–4 tygodnie. Regularne badanie piersi oraz badania ginekologiczne pomagają we wczesnym wykryciu wszelkich nieprawidłowości w tym nowotworów. Zobaczcie, jakie są objawy raka jajnika: Zobacz film: Objawy, leczenie raka jajnika. Źródło: 36,6 Badanie dla kobiet od 18 Piłsudskiego 36, Kraków Cytologia – badanie profilaktyczne bezcenne dla zdrowia każdej kobiety Cytologia jest jednym z najważniejszych badań profilaktycznych dla kobiet - obok USG piersi i USG ginekologicznego. Cytologia odgrywa podstawową rolę w profilaktyce raka szyjki macicy - to proste i nieinwazyjne badanie, które może uratować życie niejednej młodej kobiety. Rak szyjki macicy daje typowe objawy dopiero w zaawansowanym stadium, kiedy leczenie jest znacznie trudniejsze i bardziej uporczywe. Dzięki cytologii możliwe jest wykrycie nietypowych zmian przednowotworowych, zanim jeszcze dojdzie do rozwoju raka. Zmiany te można skutecznie leczyć mniej inwazyjnymi metodami. Badanie cytologiczne przyczynia się także do rozpoznania raka szyjki macicy we wczesnym bezobjawowym stadium. Stwierdzenie nieprawidłowości w badaniu cytologicznym umożliwia szybkie skierowanie na dodatkowe badania (np. kolposkopię). Wykrycie raka we wczesnym etapie zwiększa szanse na całkowite wyleczenie choroby nowotworowej i prowadzenie normalnego życia. Badanie cytologiczne wykona certyfikowany lekarz ginekolog. Pobrany materiał zostanie zbadany w specjalistycznym spełnia wymagania jakościowe Programu Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy. Po odbiorze wyników (do 2 tygodni) możesz skonsultować się z ginekologiem, który wyda odpowiednie zalecenia lub skieruje na dodatkowe badania. Chcesz wiedzieć więcej na temat cytologii? Przeczytaj poniższy tekst i dowiedz się, na czym polega badanie cytologiczne, w którym dniu cyklu należy je wykonać, jak się przygotować oraz jak czytać wyniki cytologii w klasyfikacji Bethesda. Spis treści: Kiedy wykonać cytologię? W którym dniu cyklu najlepiej zgłosić się na badanie cytologiczne? Pierwsze badanie cytologiczne Pierwsza cytologia powinna być wykonana nie później niż 3 lata od rozpoczęcia współżycia. W przypadku kobiet nieaktywnych seksualnie zaleca się, aby pierwszą cytologię wykonać nie później niż po ukończeniu 25 roku życia. W którym dniu cyklu wykonać cytologię? Na badanie cytologiczne należy zgłosić się w środkowej fazie cyklu (najlepiej 11-14 dnia przy cyklu 28-dniowym). Należy zachować odstęp minimum 4 dni po ostatnim dniu miesiączki oraz minimum 4 dni przed pierwszym dniem spodziewanej miesiączki. Badania cytologicznego nie wykonuje się w trakcie okresu. Lekarz może poprosić Cię o zgłoszenie się na cytologię w innym terminie. Cytologia - jak często powinno się wykonywać badanie? Badanie cytologiczne należy powtarzać co 3 lata. Kobiety, które mogą mieć podwyższone ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy, powinny wykonywać cytologię raz w roku. Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy: Obecność przetrwałego zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (wirusem HPV) przenoszonego drogą płciową – wirus brodawczaka ludzkiego to najistotniejszy czynnik ryzyka rozwoju raka szyjki macicy, wczesne rozpoczęcie współżycia i duża liczba partnerów seksualnych, obecność chorób przenoszonych drogą płciową innych niż nosicielstwo wirusa HPV (rzeżączka, chlamydia), wieloletnia doustna antykoncepcja hormonalna, palenie papierosów, liczne porody siłami natury, obciążenia onkologiczne w wywiadzie - obecność przypadków raka szyjki macicy w rodzinie (u matki, babci, siostry), leczenie immunosupresyjne, niektóre choroby autoimmunologiczne. Pilna cytologia powinna być wykonywana w razie zaobserwowania niepokojących objawów takich jak: upławy, pieczenie w pochwie, ból podczas stosunku, który wcześniej nie występował, plamienia pomiędzy właściwym krwawieniem miesięcznym, ból w podbrzuszu. Badanie cytologiczne - przygotowanie Jak przygotować się do badania cytologicznego? Na minimum 4 dni przed badaniem nie można stosować żadnych leków dopochwowych, Na 3-4 dni przed badaniem nie należy współżyć, Zaleca się, aby od badania ginekologicznego lub USG dopochwowego do cytologii minął przynajmniej 1 dzień. Czy cytologię można wykonać w ciąży? W razie wystąpienia wskazań cytologia może być wykonywana w okresie ciąży. Kobieta nie powinna się obawiać - badanie cytologiczne jest bezpieczne dla dziecka. O tym, kiedy najlepiej wykonać cytologię u kobiety w ciąży, decyduje lekarz ginekolog. Jak wygląda badanie cytologiczne? Cytologię wykonasz podczas wizyty u ginekologa w ULTRAMEDICA w Krakowie. Pobieranie wymazu z szyjki macicy przeprowadzane jest na fotelu ginekologicznym. Ważne, aby cytologia poprzedzała ewentualne badanie ginekologiczne (nie na odwrót). Badanie cytologiczne polega na pobraniu materiału z tarczy i kanału szyjki macicy do badania przeprowadzanego w laboratorium. Sam wymaz pobierany jest przez ginekologa w gabinecie. Lekarz powinien pobrać wymaz za pomocą specjalnej szczoteczki cytologicznej, aby wyniki były jak najbardziej miarodajne. Samo badanie nie jest bolesne – możesz czuć lekkie pocieranie związane z pobieraniem materiału z kanału szyjki macicy. Cytologia płynna W większości placówek wykonywana jest cytologia na podłożu płynnym. Pobrany materiał komórkowy jest badany pod mikroskopem w laboratorium. Oceniane są przede wszystkim komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego kanału szyjki macicy pod kątem podejrzanych zmian. Wyniki cytologii i ich interpretacja Wykonanie badania cytologicznego pozwala na wykrycie stanu zapalnego, zmian o cechach przednowotworowych i nowotworowych w obrębie kanału szyjki macicy. Dawniej opis wyniku badania cytologicznego zawierał określenia grup np. 2 grupa czy 3 grupa cytologii. Obecnie wyniki cytologii opisywane są bardziej precyzyjnie według systemu Bethesda: AI –III - określa czy rozmaz nadaje się do oceny; BI i BII - obraz jest prawidłowy (BI) lub nieprawidłowy (BII); CI - zakażenie bakteryjne, wirusowe lub grzybicze, CII – stan zapalny, CIII - komórki podejrzane lub o cechach nowotworowych, które wymagają powtórzenia badania cytologicznego lub wykonania innych badań. Klasyfikacja skali Bethesda: FI – wynik prawidłowy, ASC-US – obecność nieprawidłowych komórek nabłonka płaskiego o nieokreślonym znaczeniu ASC – często stwierdzane w wyniku przewlekłego stanu zapalnego, ASC-H – nieprawidłowe komórki nabłonka płaskiego, nie można wykluczyć zmian śródpłaskonabłonkowych dużego stopnia, LSIL – zmiana śródpłaskonabłonkowa małego stopnia,. Najczęściej świadczy o zmianach wynikających z zakażenia wirusem brodawczaka HPV, HSIL – zmiana śródpłaskonabłonkowa dużego stopnia HSIL, oznaczana CIS, CIN II i CIN III. CIN III. W badaniu cytologicznym można wykluczyć raka lub zmiany predysponujące do jego rozwoju. Cytologia nie jest badaniem, na podstawie którego można ustalić ostateczne rozpoznanie nowotworu. Nieprawidłowy wynik cytologii nie oznacza na 100% raka szyjki macicy, ale stanowi istotne wskazanie do pilnej konsultacji ginekologicznej. Jeśli wynik badania cytologicznego jest nieprawidłowy, lekarz może zalecić powtórzenie cytologii lub też skieruje pacjentkę na dodatkowe badania, np. kolposkopię. Wynik kolposkopii w głównej mierze decyduje o tym, czy wykryte zmiany są jeszcze niegroźne czy też konieczne jest rozpoczęcie leczenia onkologicznego. Cytologia - jak długo czeka się na wyniki? Na wyniki badań cytologicznych czeka się do około 2 tygodni. Gdzie w Krakowie wykonam cytologię? Ile kosztuje cytologia? Kasia z recepcji Cytologia cena: 70 zł Cytologię wykonasz w ULTRAMEDICA, Kraków ul. Piłsudskiego 36. Sprawdź najbliższe terminy Kod ICD-9: Opublikowano: 21-06-2021 Badanie cytologiczne (cytologia) jest badaniem przesiewowym służącym wykrywaniu zarówno stanów przedrakowych, jak i raka szyjki macicy w jak najwcześniejszym stadium. Jest ono wykorzystywane w programach screeningowych w kierunku raka szyjki macicy prowadzonych w wielu krajach świata w celu zmniejszenia umieralności na ten częsty wśród kobiet nowotwór złośliwy. Najogólniej powinno być ono wykonywane co rok u kobiet po rozpoczęciu współżycia płciowego lub w wieku powyżej 18-20 lat, choć zarówno częstość, jak i wiek wykonywania badania są różne według różnych zaleceń. Uważa się, że jeśli przez kolejne 2-3 lata wyniki nie będą odbiegały od normy i kobieta nie należy do grupy podwyższonego ryzyka, to następne badania mogą być wykonywane co 3 lata. Ze względu na dużą użyteczność badania cytologicznego w wykrywaniu wielu stanów chorobowych dróg rodnych, warto o nim pamiętać także przed planowaną ciążą. Zobacz film: "Jakie badania powinnyście wykonać zanim zdecydujecie się na dziecko?" 1. Sposób wykonania badania cytologicznego Materiał do badania cytologicznego jest pobierany w trakcie rutynowego badania ginekologicznego. Samo pobranie polega na wykonaniu specjalną szczoteczką lub szpatułką wymazu z tarczy części pochwowej i wymazu z kanału szyjki macicy, a następnie ocenie mikroskopowej wykonanego na szkiełku i odpowiednio utrwalonego rozmazu. Badanie cytologiczne nie jest bolesne i nie należy się go obawiać. Nie wymaga specjalnego przygotowania, należy jedynie pamiętać, że nie powinno być ono wykonywane w czasie miesiączki i warto wstrzymać od współżycia 2-3 dni przed badaniem. Ciąża w żadnym wypadku nie jest przeciwwskazaniem do wykonania go. 2. Interpretacja wyników badania cytologicznego Wynik cytologii ocenia się według specjalnych systemów klasyfikacji. Istnieją dwa podstawowe systemy oceny rozmazu cytologicznego. Pierwsza to klasyfikacja wg Papanicolau i jest ona powszechnie stosowana w Polsce, druga to używana w większości krajów świata klasyfikacja wg Bethesda. Klasyfikacja Papanicolau jest systemem 5-stopniowym, gdzie: I stopień oznacza rozmaz prawidłowy; II stopień świadczy najczęściej o obecności stanu zapalnego, nie budzi podejrzeń o charakter nowotworowy, ale wymaga leczenia przeciwzapalnego; stopień IIIa oznacza już obecność podejrzanych komórek i po leczeniu przeciwzapalnym wymaga kontrolnego badania cytologicznego; stopnie IIIb, IV i V świadczą o obecności komórek bardzo podejrzanych lub już typowo z cechami nowotworowymi i wymagają natychmiastowego rozszerzenia diagnostyki, w postaci pobrania z szyjki macicy wycinków do badania histopatologicznego pod kontrolą kolposkopii, które jest badaniem ostatecznie potwierdzającym lub wykluczającym istnienie stanu przedrakowego lub raka szyjki macicy. Klasyfikacja Bethesda ma nieco inny charakter: stopnie AI –III określają, czy romaz w ogóle nadaje się do oceny; stopnie BI i BII oznaczają, że obraz jest prawidłowy (BI) lub nieprawidłowy (BII); stopień C określa rodzaj nieprawidłowości: CI - obecność zakażenia bakteryjnego, wirusowego, grzybiczego, CII - zmiany związane ze stanem zapalnym, CIII - obecność komórek podejrzanych lub typowo nowotworowych, które wymagają kontrolnego badania za jakiś czas lub też natychmiastowego poszerzenia diagnostyki. 3. Nieprawidłowości wykrywane poprzez badanie cytologiczne Do nieprawidłowości w obrębie szyjki macicy, do których wykrycia pomocne jest badanie cytologiczne zaliczamy stany zapalne związane z zakażeniami grzybiczymi, bakteryjnymi, wirusowymi (w tym zakażenia wirusem HPV, który może przyczynić się do powstania raka szyjki macicy), dysplazję (CIN) małego, średniego i dużego stopnia, która jest stanem przednowotworowym, raka przedinwazyjnego (inaczej raka in situ), który jest ograniczony tylko do nabłonka szyjki oraz raka inwazyjnego (naciekającego), który rozprzestrzenia się już poza obręb nabłonka, naciekając całą grubość szyjki, otaczając narządy lub nawet dając odległe przerzuty. Biorąc pod uwagę fakt, że badanie cytologiczne jest szybkie, proste w wykonaniu i niedrogie, a jednocześnie pozwala na wczesne wykrycie i dzięki temu skuteczne leczenie poważnych schorzeń kobiecych narządów płciowych, które mogą zagrażać ich zdrowiu i życiu, należy o nim pamiętać i wykonywać regularnie zgodnie z ogólnoświatowymi zaleceniami. Zwłaszcza kobiety planujące zajście w ciąże powinny przed poczęciem dziecka uwzględnić badanie cytologiczne wśród innych zalecanych w tym czasie badań tak, aby skontrolować stan zdrowia, odpowiednio przygotować swój organizm do czasu ciąży i wydąć na świat zdrowe dziecko. polecamy Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Magdalena Pikul W trakcie specjalizacji z pediatrii w Szpitalu Wojewódzkim Nr 2 w Rzeszowie, interesuje się pediatrią i neonatologią.

film z badania cytologicznego